Vragen en antwoorden over opvang vluchtelingen

Waarom vangt de gemeente vluchtelingen op?

Het opvangen van vluchtelingen is een wettelijke taak. Voor statushouders doen we dat al jaren. Deze opgave is wel flink toegenomen, waardoor we voor statushouders ook tijdelijke huisvesting zoeken. We zorgen ook voor de opvang van ontheemden uit Oekraïne. Iedere regio in Nederland heeft de taak om voor een bepaald aantal opvangplekken voor deze ontheemden te zorgen.

Wie zijn ontheemden uit Oekraïne?

Op dit moment verblijven er zo’n 370 mensen uit Oekraïne in West Betuwe. Zij verblijven in kleinschalige opvanglocaties van de gemeente en bij particulieren. Het is hartverwarmend dat zoveel gezinnen uit West Betuwe hier voor zorgen.

Wie zijn statushouders?

Een asielzoeker die een vergunning krijgt om in Nederland te blijven, noemen we een statushouder. Iedere gemeente krijgt jaarlijks een aantal statushouders toegewezen. Het huisvesten van statushouders is een wettelijke taak van gemeenten. De woningcorporaties wijzen een woning toe, door de woningbouwcrisis is het lastig om woningen te vinden. Statushouders hebben de plicht om in te burgeren en gaan daarvoor ook naar school. Zo kunnen statushouders hun leven in Nederland verder opbouwen. Wij helpen ze om daar hun weg in te vinden. Door de woningbouwcrisis is het lastig om woningen te vinden voor statushouders.

Wie zijn asielzoekers?

In Nederland hebben mensen die asiel aanvragen recht op opvang. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) verzorgt deze opvang en begeleidt asielzoekers naar een toekomst in Nederland of elders. Niet alle gemeenten in Nederland vangen asielzoekers op. Om overvolle opvangcentra te voorkomen, is in februari 2024 de Spreidingswet aangenomen. Deze wet zorgt ervoor dat asielzoekers eerlijk over alle gemeenten in Nederland worden verdeeld. Lees hier wat de Spreidingswet voor West Betuwe betekent.

De Rijksoverheid houdt jaarlijks bij hoeveel migranten naar Nederland komen. De afgelopen jaren kwam de meerderheid van de migranten naar Nederland om te werken, studeren of voor de liefde. Slechts een relatief klein deel kwam voor asiel. Lees hier meer over migratie en hoe de Rijksoverheid stappen zet om grip op migratie te krijgen.

Hoe betrekt de gemeente de omgeving?

We zorgen voor een prettig verblijf waar mensen zich thuis voelen. Daarom betrekken we de omwonenden. Dit doen we door ze als eerste te informeren. Ook gaan we in gesprek en houden we een informatiebijeenkomst.

Waar kan de omgeving over meepraten?

Omwonenden kunnen over diverse thema’s meepraten. Denk aan onderwerpen als de integratie van de bewoners en een veilige omgeving. Ook vragen we omwonenden te helpen bij bijvoorbeeld sociale activiteiten. We luisteren naar wat de zorgen, vragen en ideeën zijn. Dat doen we samen met het lokale netwerk en maatschappelijke partners. Zo zorgen we met elkaar voor een fijne en veilige leefomgeving voor iedereen.

Waarom woonruimte voor vluchtelingen terwijl woningbouw voor inwoners lang duurt?

Het gaat hier om een noodsituatie. Er ligt een grote druk op alle Nederlandse gemeenten om snel te zorgen voor opvanglocaties. De gemeente kiest bewust voor tijdelijke locaties. Dit doen we ook bij de opvanglocaties voor vluchtelingen uit Oekraïne. Het bouwen van nieuwe woningen gaat gewoon door voor mensen die een woning zoeken in onze gemeente. 

Krijgen statushouders voorrang bij sociale huurwoningen?

Iedere gemeente verplicht om jaarlijks een aantal statushouders te huisvesten, toegewezen. De woningcorporaties wijzen een woning toe. Een deel van de vrijgekomen woningen wordt toegewezen aan urgente aandachtsgroepen. Statushouders vallen binnen die groep.   

Hoeveel sociale huurwoningen worden toegewezen aan statushouders?

In 2023 kwamen in West Betuwe 244 sociale woningen vrij. Daarvan werden 27 woningen aan statushouders toegewezen. 28 woningen gingen naar urgente aandachtsgroepen. En 189 woningen gingen naar regulier woningzoekenden.

Wat is het COA?

Wie in Nederland asiel aanvraagt, heeft recht op opvang. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) biedt deze opvang. Zij begeleiden hen naar een toekomst in Nederland of daarbuiten. De belangrijkste taken van het COA zijn:

• Onderdak bieden aan asielzoekers.
• Hen begeleiden naar een toekomst in Nederland of daarbuiten.
• Opvanglocaties verwerven en beheren.
• De veiligheid en leefbaarheid in de opvanglocaties handhaven.
• Asielzoekers voorzien van noodzakelijke middelen.

Gehighlighte tekst: Meer informatie op www.coa.nl.

Wat is het verschil tussen noodopvang en crisisnoodopvang?

Wanneer niet genoeg plek is in de asielzoekerscentra (azc’s) vangt het COA asielzoekers tijdelijk op in de crisisnoodopvang. Dit is opvang voor kortere termijn (crisis) waar het COA verantwoordelijk voor is. Crisisnoodopvang is een sobere voorziening voor een korte periode. Voor de noodopvang van vluchtelingen uit Oekraïne in West Betuwe is de gemeente zelf verantwoordelijk. Deze noodopvanglocaties zijn geschikt om langer te verblijven. De bewoners hebben er meer ruimte en privacy.

U komt verschillende woorden en afkortingen tegen. Hier leggen wij ze kort voor u uit.

• AMV
  Kinderen (jonger dan 18 jaar) die zonder ouders of verzorgers naar Nederland zijn gekomen vallen onder het officiële woord alleenstaande minderjarige vreemdeling. Afgekort AMV.
• Arbeidsmigrant
  Arbeidsmigranten zijn mensen die tijdelijk in Nederland komen werken. Vaak worden zij hierheen gehaald door een uitzendorganisatie of andere werkgever in bijvoorbeeld de tuinbouw-, distributie- of de bouwsector. 
• Asielzoeker
  Iemand die gevlucht is vanwege oorlog of vervolging om godsdienst, ras, geaardheid of politieke overtuiging en in Nederland asiel aanvraagt.
• Oekraïense ontheemden
  Vluchtelingen uit Oekraïne noemen we officieel ontheemden. Zij vallen tijdelijk onder een speciale regeling. Zij hoeven geen asiel aan te vragen en mogen zonder asielprocedure langere tijd in Nederland blijven.
• Statushouder of vergunninghouder
  Een asielzoeker die een status heeft gekregen (een verblijfsvergunning) noemen wij een statushouder. Wanneer iemand met zo’n vergunning vijf jaar in Nederland heeft gewoond, mag die persoon de Nederlandse nationaliteit aanvragen. Deze persoon moet wel Nederlands kunnen spreken en de Nederlandse samenleving goed kennen.
• Vluchteling
  Iemand die zijn of haar land ontvlucht is vanwege oorlog of bang is voor vervolging vanwege ras, geaardheid, politieke of geloofsovertuiging. Of iemand die vlucht voor een natuurramp.