Veelgestelde vragen vluchtelingen uit Oekraïne

Waarom is inschrijving in de Basisregistratie Personen (BRP) nodig?
Inschrijving is nodig om een Burgerservicenummer (BSN) te ontvangen. Een BSN is een uniek persoonsnummer. Dat is noodzakelijk in het contact met de Nederlandse overheid. Zie voor meer informatie ook Inschrijven Oekraïners in de BRP (rvig.nl).

Waarom neemt een afspraak voor inschrijving in de Basisregistratie Personen (BRP) zoveel tijd in beslag?
De inschrijving in de BRP is een uitgebreid proces met veel verschillende stappen, waaronder bijvoorbeeld het afleggen van een verklaring onder ede. Bij vluchtelingen kan aanwezigheid van een tolk noodzakelijk zijn en soms zijn niet alle documenten meegekomen, wat ervoor zorgt dat het proces ingewikkelder is en meer tijd in beslag neemt. 

Is er een tolk bij de inschrijving aanwezig?
Ja, de gemeente regelt een officieel beëdigde tolk. Mocht er geen tolk beschikbaar zijn, dan informeren wij u vooraf en maken we een nieuwe afspraak als dat nodig is.  

Als een vluchteling in een andere gemeente al is ingeschreven in de BRP maar verhuist naar West Betuwe, is het dan nog nodig om hem of haar in te schrijven?
Wie ingeschreven is in de Basisregistratie Personen (BRP), heeft een burgerservicenummer (BSN) gekregen. Hiermee kunt u digitaal een verhuizing doorgeven. Het komt soms voor dat vluchtelingen elders door een vergissing zijn ingeschreven als niet-ingezetene (RNI); dit is bedoeld voor een verblijf tot maximaal 4 maanden. Dan is wel een officiële inschrijving bij de gemeente noodzakelijk. 

Krijgt een vluchteling bij inschrijving direct een BSN?
In de afspraak op het gemeentehuis wordt de identiteit van de vluchteling vastgesteld. Het burgerservicenummer (BSN) wordt daarna aangemaakt. Dit kost maximaal vijf werkdagen. 

Ik wil graag helpen, hoe kan ik dit doen?
Wat fijn dat u hulp wil bieden. Op onze website vindt u praktische informatie als u vluchtelingen uit Oekraïne wilt ondersteunen, opvangen of opvangruimte wilt aanbieden.

• RefugeeHelp is het online startpunt voor vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland en iedereen die wil helpen. De informatie is beschikbaar in Nederlands, Oekraïens, Russisch en het Engels.
• De website van Vluchtelingenwerk Nederland geeft ook veel informatie. 
• Of kijk op West Betuwe Helpt hoe u kunt helpen.
• Heeft u andere vragen? Stuur dan een e-mail naar nieuwkomers@westbetuwe.nl.

Ik wil graag spullen doneren aan lokale vluchtelingen, waar kan ik dit doen?
Stichting Help Elkaar zamelt kleding en schoenen in, voor vluchtelingen en andere inwoners van de gemeente die heel weinig te besteden hebben. Goede, schone kleding is welkom; zie stichtinghelpelkaar.nl. Daarnaast staan op de website van RefugeeHelp.nl en Vluchtelingenwerk Nederland inzamelpunten aangewezen. U kunt ook doneren aan een kringloopwinkel: hier maken ook vluchtelingen dankbaar gebruik van. 

Ik wil graag geld doneren, waar kan ik dit doen?
Met een donatie aan Giro 555 draagt u bij aan de medische zorg, eten, onderdak en psychosociale hulp. Het Rode Kruis is een van de samenwerkende hulporganisaties achter Giro 555. Meer informatie vindt u op de website van Giro 555.

Ik overweeg vluchtelingen op te vangen, hoe gaat dit in zijn werk?
Kijk hiervoor op de webpagina Vluchtelingen opvangen.

Hoe kan ik helpen als vrijwilliger?
Op de website westbetuwehelpt.nl staan allerlei lokale initiatieven om vluchtelingen te helpen. U kunt hier een idee of aanbod plaatsen, of aansluiting zoeken bij lopende initiatieven. Westbetuwehelpt.nl is onderdeel van Welzijn West Betuwe. 

Ik wil een of meer vluchtelingen opvangen in mijn woning, B&B, tuinhuis of vakantiehuis. Hoe werkt dit?
Heeft u thuis ruimte om maximaal drie maanden een vluchteling te laten logeren? Word gastgezin en help mee! Meld het bij de gemeente via oekraine@westbetuwe.nl en vul het aanmeldformulier in bij Takecarebnb - zij koppelen gastgezinnen en vluchtelingen. Aandachtspunt is dat Takecarebnb op dit moment zeer druk is. Het kan dus enige tijd duren voordat u daadwerkelijk gematcht wordt. Ook op de website van VluchtelingenWerk Nederland vindt u veel informatie over het opvangen van vluchtelingen.

Ik wil een grote ruimte, zoals een kantoorpand, beschikbaar stellen als opvanglocatie. Waar kan dit?
Fijn dat u wil bijdragen. Meld uw aanbod bij de gemeente via het formulier:

Gehighlighte tekst: Aanmelden aanbod opvang vluchtelingen Oekraïne

Waar moet ik rekening mee houden, als ik overweeg een pand aan te bieden als gemeentelijke opvanglocatie?
Als u een pand ter beschikking wilt stellen als gemeentelijke opvanglocatie, houd er dan rekening mee dat er soms aanpassingen nodig zijn. Bijvoorbeeld om te voldoen aan de voorwaarden op gebied van leefbaarheid en veiligheid. De gemeente bepaalt om dezelfde reden ook de maximum capaciteit en bepaalt welke vluchtelingen er geplaatst worden. Als eigenaar kunt u aangeven hoe lang een pand beschikbaar is en welke aanpassingen u zelf kunt organiseren. Vanuit de gemeente wordt een locatiemanager aangesteld. Bij sommige locaties is er daarnaast een actief sociaal netwerk, bijvoorbeeld vanuit de kerk. Als gemeente willen we dit van harte aanmoedigen en ondersteunen. 

Ik heb huisvesting voor seizoensarbeiders die ik zou willen aanbieden voor vluchtelingen.
We overleggen graag met u. Er gelden namelijk enkele aanvullende voorwaarden. Zie de pagina vluchtelingen opvangen.

Ik wil een wooneenheid plaatsen op mijn grond. Is dat toegestaan?
U mag een zogenoemde mantelzorgunit plaatsen. Deze kunt u gebruiken voor het opvangen van vluchtelingen uit Oekraïne. Hiervoor gelden dezelfde voorwaarden als voor een reguliere mantelzorgunit. Zie de pagina vluchtelingen opvangen. Meld uw aanbod aan via het digitale formulier.

Ik heb een idee voor een mogelijke opvanglocatie in de buurt. Waar kan ik dit melden?
We onderzoeken een groot aantal locaties in West Betuwe momenteel al op geschiktheid. Locaties moeten op korte termijn kunnen worden voorzien van de benodigde faciliteiten en (brand)veilig zijn. Niet alle leegstaande panden zijn hierdoor geschikt. Ideeën kunt u insturen naar oekraine@westbetuwe.nl.

Waar kunnen vluchtelingen terecht als zij voor het eerst aankomen in de gemeente?
Vluchtelingen kunnen altijd terecht bij de crisisopvang. Dit zij grootschalige locaties, zoals sporthallen. Hier verblijven zij maximaal een week, maar zo kort mogelijk. Vanaf hier worden zij doorgeplaatst naar opvanglocaties waar zij langer kunnen blijven, zowel particuliere als gemeentelijke locaties. 

Waar kunnen vluchtelingen terecht als zij niet meer bij hun gastgezin kunnen blijven?
Neem contact op met de gemeente via oekraine@westbetuwe.nl. Als de koppeling via een organisatie is verlopen (bijvoorbeeld TakecareBNB), neem dan ook met hen contact op.

Is er per opvanglocatie een centraal aanspreekpunt?
Per locatie is er een locatiemanager vanuit de gemeente. Voor omwonenden van de toekomstige opvanglocaties zijn de gebiedmakelaars het aanspreekpunt. Hun contactgegevens vindt u op de pagina Gebiedsmakelaars. Vanuit Welzijn West Betuwe is er een vaste sociaal werker verbonden aan elke opvanglocatie, die betrokken is bij begeleiding van de bewoners en met vrijwilligers afstemt wat zij kunnen betekenen.  

Wordt er internet geregeld?
Ja, de gemeentelijke opvanglocaties worden voorzien van Wi-Fi.

Hoe wordt er toezicht gehouden?
De gemeente stelt een locatieleider aan die toezicht houdt op alle gemeentelijke locaties. Op dit moment gaan we uit van de normale gang van zaken. Mocht er meer nodig zijn, kunt u dit melden bij de gemeente. 

Wat als buurtbewoners overlast ervaren of er andere problemen spelen?
Bij urgente situaties waarbij sprake is van onveiligheid, neemt u contact op 112. Bij mindere urgente situaties belt u de gemeente op het algemene nummer en maakt u een melding.

Wat als er taalproblemen spelen?
Er zijn verschillende vertaalwebsites en -apps. Bijvoorbeeld:

• de professionele tolkenorganisatie Global Talk
• ‘real-time’ vertalingen door vrijwilligers via Pryv.it en via Teleportel
•  een kaart met contactgegevens van tolken Oekraïens- Nederlands op Vertaalhulp Oekraïne
• Google Translate
• de app SayHi

Voorzieningen voor vluchtelingen
We werken als gemeente hard om de vluchtelingen uit Oekraïne te voorzien van alles wat zij nodig hebben. Daarbij maken we onderscheid in sociale voorzieningen (ontmoeting, werk, praktische hulp), medische voorzieningen en financiële voorzieningen (de uitkering). Daarnaast zijn er voorzieningen voor kinderen, zoals onderwijs of regelingen om deel te nemen aan activiteiten. Zie ook de pagina over voorzieningen voor vluchtelingen.

Waar kan ik als gastgezin of als vluchteling aankloppen voor praktische hulp of een luisterend oor?
Gelukkig zijn er in onze gemeente veel inwoners die graag helpen. Op de website westbetuwehelpt.nl verzamelen we het hulpaanbod voor vluchtelingen in de gemeente. U kunt hier ook vragen stellen of een oproep plaatsen.

Wie wijst vluchtelingen de weg, bijvoorbeeld naar winkels, huisarts of tandarts?Hiervoor zijn we heel blij met de inzet van inwoners die graag willen helpen. Via de website westbetuwehelpt.nl kunt u in de gaten houden welke concrete vragen van vluchtelingen er liggen. Als je in de gemeentelijke opvang woont kan je de locatieleider om hulp vragen.

Kunnen vluchtelingen werken in Nederland?
Ja. Per 1 april is een nieuwe wet ingegaan, waardoor het niet meer nodig is dat een werkgever een tewerkstellingsvergunning heeft (met terugwerkende kracht vanaf 4 maart). Het kabinet heeft wel voorwaarden geformuleerd, zo is alleen werk in loondienst toegestaan en is inschrijving in de BasisRegistratie Personen (BRP) nodig. Zie hiervoor de IND.  De Rijksoverheid heeft daarnaast informatieve websites voor algemene informatie over werken in Nederland www.workinnl.nl en een website voor specifieke informatie voor Oekraïense vluchtelingen.

Wat moet een werkgever doen om vluchtelingen te kunnen aannemen?
Per 1 april is een nieuwe wet ingegaan, waardoor het niet meer nodig is dat een werkgever een tewerkstellingsvergunning heeft. Deze geldt met terugwerkende kracht vanaf 4 maart. Wel moet de werkgever het melden bij het UWV, uiterlijk twee werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden. Zie werk.nl voor meer informatie.

Kunnen vluchtelingen uit Oekraïne een opleiding volgen?
Zie hiervoor het UAF of Refugeehelp.nl.

Waar kan een vluchteling Nederlands leren?
Neem hiervoor contact op met ROC Rivor. 

Waar kunnen vluchtelingen terecht voor psychische ondersteuning?Net als alle inwoners kunnen vluchtelingen terecht bij Team sociaal. De medewerkers van Team sociaal bieden zelf begeleiding of verwijzen door naar professionele ondersteuning die bij u past. Met elkaar werken we ernaartoe dat u weer op eigen kracht verder kunt. Zie ook de informatiefolder van Pharos over psychische gezondheid in het Oekraïens en Russisch. Ook kunnen ze terecht bij Empatia. Empatia is een samenwerkingsverband van VluchtelingenWerk Nederland, OPORA Foundation en PsyGlobal. Zij begeleiden Oekraïense psychologen bij het proces van diplomawaardering door het Nuffic en koppelen hen vervolgens aan een geschikte werkplek en aan Oekraïners met een zorgvraag. Het LOOP is een informatie-, verwijs- en adviescentrum voor professionals en partijen die met vluchtelingen uit Oekraïne werken, zoals gemeenten en zorgaanbieders. Zij kunnen bij het LOOP terecht met vragen over psychosociale hulpverlening door Oekraïense psychologen. 

Mogen vluchtelingkinderen uit Oekraïne naar school?
Ja, formeel hebben zij recht op onderwijs en leerplicht. Voor het basisonderwijs (7-12 jaar)  is er een centrale nieuwkomersklas geopend bij de Lingelaar in Beesd. De wens is dit verder uit te breiden, maar vanwege een tekort aan gekwalificeerde leerkrachten is dit niet haalbaar voor de start van het nieuwe schooljaar. Het advies is om kinderen die op de wachtlijst staan voor een nieuwkomersklas aan te melden bij een lokale basisschool. Neem contact op met oekraine@westbetuwe.nl voor meer informatie, aanmelding voor de nieuwkomersklassen of vervoer naar school voor basisschoolleerlingen. Kinderen van 4, 5 en 6 jaar kunnen zich melden bij een basisschool in de buurt.

Is er een aparte klas voor kinderen uit Oekraïne?
Voor het basisonderwijs (7 tot 12 jaar) zijn er centrale nieuwkomersklassen. Hier zijn gekwalificeerde onderwijzers, vertalers en vrijwilligers bij betrokken. Daarbij is de zorg voor en het welzijn van de kinderen onze eerste prioriteit. Totdat nieuwe klassen kunnen openen, is het advies aan te melden bij een lokale school. Voor het voortgezet onderwijs verwijzen we naar de regionale Internationale SchakelKlas (ISK) in Tiel, Gorinchem of Dordrecht. 

In welke taal krijgen de vluchtelingkinderen onderwijs?
Voor het voortgezet onderwijs verwijzen we naar onderwijs bij de Internationale SchakelKlassen (ISK) in Tiel, Gorinchem of Dordrecht. Dit is gericht op het zo snel mogelijk aanleren van Nederlands, om bij voldoende beheersing te kunnen doorstromen in regulier onderwijs. Voor het basisonderwijs is er een centrale taalklas, waarin wordt geoefend met het Nederlands.

Hoe is het vervoer naar school georganiseerd?
Voor kinderen in de basisschoolleeftijd regelt de gemeente dat een vervoerder de kinderen thuis ophaalt en naar school brengt. De klas start daarom om 9.30 uur. Na school brengt dezelfde vervoerder de kinderen weer naar huis. Op termijn pakken sommige kinderen mogelijk de fiets naar school. Voor de middelbare school zijn leerlingen aangewezen op openbaar vervoer of fiets.

Is er kinderopvang voor kinderen onder de 4 jaar?
Er is geen centrale opvang voor peuters tussen de 2 en 4 jaar. Indien er plaats is, kunnen zij op de peuteropvang in het dorp terecht.  Voor de reguliere kinderopvang is er meestal een wachtlijst. Over de reguliere kinderopvang en de mogelijkheden voor kinderopvangtoeslag volgt vanuit de landelijke overheid nog meer informatie.  

Is er een vergoeding voor zwemles of andere sport voor de kinderen uit Oekraïne?
Ja. Als ouders dit niet kunnen betalen, worden de kosten van sport waaronder zwemles van kinderen tot 18 jaar vergoed via het Jeugdfonds Sport en Cultuur (JFSC). Het Jeugdfonds is een onderdeel van Sam&. Meer informatie daarover vindt u via Welzijn West Betuwe. 

Is er een vergoeding voor culturele activiteiten voor kinderen (muziek, theater, dans)?
Ja. Als ouders dit niet kunnen betalen, worden de kosten van culturele activiteiten voor kinderen tot 18 jaar vergoed via het Jeugdfonds Sport en Cultuur (JFSC). Denk hierbij aan muziekles, theaterschool, creatieve cursus of dansles. Het Jeugdfonds is een onderdeel van Sam&. 
Meer informatie daarover vindt u via Welzijn West Betuwe.

Waar kan ik terecht als ik wil weten of een vluchtelingkind jonger dan 4 jaar zich gezond ontwikkelt?
Maak een afspraak met de Jeugdgezondheidszorg. Bij acute zorgen om de gezondheid gaat u naar de huisarts. 

Waar kan ik terecht als ik me zorgen maak om een of meerdere kinderen in een gezin?
Neem contact op met Team sociaal van de gemeente West Betuwe. 

Waar kunnen vluchtelingen terecht met opvoedvragen?
Neem contact op met Team sociaal. Zie ook het Gezinsloket, voor tips en activiteiten rond opvoedondersteuning. Voor praktische vragen over verzorging en opvoeding van kinderen 0 tot 4 jaar kunt u ook altijd een afspraak maken met de Jeugdgezondheidszorg. 

Kunnen Oekraïners medisch noodzakelijke hulp krijgen en wordt dit vergoed? (huisarts, ziekenhuis, apotheek)

Ja, door de Europese Unie is een richtlijn tijdelijke bescherming opgezet, waarmee de Oekraiense vluchtelingen recht heeft op opvang en medische zorg in onder andere Nederland, teminste tot maart 2024. Zorg uit het basispakket wordt vergoed vanuit de RMO-regeling. Ook aantal extra behandelingen wordt hierbij vergoed, zoals een bril of gehoorapparaat, anticonceptie, abortuszorg, mondzorg bij acute pijnklachten tot 250 euro en bepaalde geneesmiddelen. Is iemand nog niet geregistreerd of is de zorg geleverd voor 1 juli, dan wordt alleen het basispakket vergoed vanuit de subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden (SOV). De zorgverlener vraagt de vergoeding voor deze kosten aan via het CAK. Er is geen eigen bijdrage nodig. Kijk voor informatie over medische zorg en de kosten daarvan op: https://www.zorgverzekeringslijn.nl/ukrainian/. 

Moeten vluchtelingen een zorgverzekering afsluiten?
Nee. Sinds 1 juli jl. is een nieuwe regeling ingegaan (RMO), waarbij Oekraïense vluchtelingen tot in ieder geval 1 maart 2023 geen zorgverzekering hoeven af te sluiten. Ook niet als zij werken. Zorgverzekeringen die al zijn afgesloten beëindigt de verzekeraar in overleg met de vluchteling zelf. Alle zorg in het basispakket  valt hieronder, aangevuld met nog een aantal extra behandelingen zoals bril en gehoorapparaat, anticonceptie, abortuszorg, mondzorg bij acute pijnklachten tot 250 euro en bepaalde geneesmiddelen.  

Kunnen vluchtelingen naar de tandarts en wordt dit vergoed?
Voor de tandarts geldt dat alleen enkele uitzonderlijke kosten in het basispakket zitten en zodoende vergoed worden vanuit de RMO-regeling of Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg onverzekerden (zie boven). Dit gaat om ernstige aandoeningen en chirurgische tandzorg. Tandzorg voor kinderen zit ook in het basispakket en wordt dus vergoed, met uitzondering van de orthodontist. Sinds 1 juli geldt daarnaast een vergoeding tot 250 euro voor behandeling bij acute pijnklachten, voor BRP-geregistreerde vluchtelingen vanuit de RMO-regeling.

Andere tandartskosten worden niet landelijk vergoed. Wel is mogelijk via de gemeente een tegemoetkoming aan te vragen. Hierbij gelden dezelfde regels gelden als voor andere inwoners met een minimuminkomen. Vergoeding van medische kosten zijn nooit hoger dan de extra vergoedingen zoals opgenomen in Gemeentepolis Garant Verzorgd 2 en/of Garant Tand verzorgd 2. Neem daarvoor contact op met oekraine@westbetuwe.nl.

Kunnen vluchtelingen worden gevaccineerd tegen Covid-19?
Ja, op al de vaccinatielocaties van de GGD Rivierenland kunnen ook Oekraïense vluchtelingen terecht. Zij kunnen zonder afspraak gratis de 1e, 2e, of boosterprik krijgen. Let op: locaties zijn niet alle dagen van de week open. Kijk voor actuele informatie op: www.prikkenzonderafspraak.nl.

Mag een vluchteling zelf een huisarts kiezen? Neemt de huisarts deze persoon altijd aan?
Ja, net als andere inwoners mogen vluchtelingen zelf een huisarts kiezen. Logischerwijs is dat de dichtstbijzijnde huisartspraktijk bij de noodopvanglocatie dan wel de huisartsenpraktijk van het gastgezin. Een huisartsenpraktijk mag inschrijving van een nieuwe patiënt weigeren in bepaalde situaties, bijvoorbeeld als de praktijk vol zit. Dan moet de patiënt op zoek naar een andere praktijk. Dit is wat anders dan het weigeren van zorg in spoedsituaties, dat kan niet.

Wat is nodig om een niet-ingeschreven vluchteling door te verwijzen naar een medisch specialist?
De huisarts verwijst door naar een medisch specialist, als hij of zij dit nodig acht. Normaal gesproken is hier een BSN en daarmee een inschrijving in de BasisRegistratie Personen (BRP) nodig. Maar als er zorg nodig is voordat een vluchteling is ingeschreven, kan de gemeente (burgerzaken) een verklaring afgeven van het bestaan en kan diegene doorverwezen worden. Daarvoor heeft de huisarts in Nederlandse letters de naam van de persoon en geboortedatum nodig.  

Waar kunnen vluchtelingen terecht voor psychische ondersteuning?
Net als alle inwoners kunnen vluchtelingen terecht bij Team sociaal. De medewerkers van Team sociaal bieden zelf begeleiding of verwijzen door naar professionele ondersteuning die bij u past. Met elkaar werken we ernaartoe dat u weer op eigen kracht verder kunt.

Waar kan een vluchteling terecht voor vervoer of hulpmiddelen, in geval van een handicap?
Neem contact op met Team sociaal. 

Heeft een vluchteling uit Oekraïne recht op een uitkering?
Oekraïense vluchtelingen hebben recht op een leefgeldregeling. Dit leefgeld is bedoeld voor kleding, voedsel en persoonlijke uitgaven. Als u bij een gastgezin blijft, krijgt u een hogere vergoeding voor onder andere openbaar vervoer of om bij te dragen aan de kosten die het gastgezin maakt.

Vanaf wanneer is er recht op een uitkering?
Er is recht op de leefgeldregeling vanaf het moment dat vluchtelingen in de gemeente aankomen. Daarbij gaan we er van uit dat zij zich zo snel als mogelijk inschrijven bij Burgerzaken. De uitbetaling van het leefgeld kan pas starten als de inschrijving bij Burgerzaken in behandeling is genomen. 

Hoe hoog is de uitkering?
Het leefgeld is op 1 februari veranderd. Tot 1 februari 2023 was het leefgeld (voor eten) €205 per persoon. Nu is het bedrag dat je krijgt afhankelijk van de grootte van je gezin. Hoe meer mensen in je gezin, hoe lager het bedrag per persoon.

Bestaat je gezin uit 1 of 2 personen?
Dan ontvang je per maand:

• per volwassene €215,06
• per minderjarige €178,36

Bestaat je gezin uit 3 personen?
Dan ontvang je per maand:

• per volwassene €171,99
• per minderjarige €142,57

Bestaat je gezin uit 4 personen of meer?
Dan ontvang je per maand:

• per volwassene €150,45
• per minderjarige €124,97           

Het nieuwe bedrag voor kleding en persoonlijke uitgaven is €56,12 per maand (voorheen €55).

Kom je net in Nederland dan ontvang je van de gemeente een prepaid bankpas (anoniem) Hier ontvangen ze maandelijks geld op. Het is belangrijk dat ze zo snel mogelijk een Nederlandse bankrekening openen. Ook daar ontvangen ze maandbetalingen op.

Hoe krijgen vluchtelingen de uitkering?
Vluchtelingen die zich inschrijven bij burgerzaken, ontvangen hierover een brief direct bij de inschrijving bij burgerzaken. Bij deze brief zit een prepaidbankpas waarop zij het weekgeld gestort krijgen. Vluchtelingen die in de gemeentelijke opvang verblijven, krijgen hun leefgeld via prepaidbankpas die zij via de locatieleider ontvangen.

Deze prepaidpas kan als elke andere bankpas gebruikt worden om overal te betalen. Gaat u aan het werk, dan mag de werkgever hier echter geen geld op storten. We vragen alle vluchtelingen om zo snel als mogelijk een Nederlandse bankrekening te regelen, zodat het leefgeld op die bankrekening overgemaakt kan worden. De prepaidpas is bedoeld als tijdelijke oplossing.

Krijgt de vluchteling weekgeld of maandgeld?
De landelijke regeling voorziet in maandgeld. Zolang we nog werken met een prepaid pas, betalen we per week. Zodra er een Nederlandse bankrekening is, stappen we over op maandelijkse betalingen. 

Hoe krijgt een vluchteling een Nederlandse bankrekening?
Met een geldig, digitaal uitleesbaar Engelstalig paspoort met biometrische gegevens (een pasfoto en vingerafdruk) kan er een bankrekening worden aangemaakt. Bijvoorbeeld de ING en de Rabobank hebben een website hebben in het Oekraïens.Zonder biometrisch paspoort hebt, is het lastiger om een bankrekening te krijgen. Zie Betaalvereniging voor meer informatie. 

Is de uitkering vast, of kan deze worden gekort bij eventuele inkomsten van werk?
De uitkering stopt op het moment dat er inkomsten uit arbeid zijn. Dit geldt dan alleen voor de vluchteling die deze inkomsten ontvangt en niet voor de rest van de gezinsleden. De hoogte van de inkomsten doen er niet toe. Het geldt voor zowel de vaste uitkering als voor de extra toelage bij particuliere opvang. Zodra de vluchteling weet dat hij of zij geld gaat verdienen, moet dat doorgegeven worden aan de gemeente. Dit kan via leefgeldregeling@westbetuwe.nl. De leefgeldregeling voor de betreffende vluchteling stopt dan per de eerste dag van de daarop volgende maand. De leefgeldregeling voor de andere gezinsleden wordt dan nog op de prepaid pas of bankrekening van de ouder gestort. Wanneer de vluchteling stopt met werken, herleeft het leefgeld ook weer per de eerste van de daaropvolgende maand.  

Hoe werkt de prepaidpas?
De prepaidpas krijgt u van de gemeente. Op de pas wordt weekgeld gestort. U kunt de pas gebruiken als elke andere bankpas. Uw saldo opvragen kan online en niet via een geldautomaat. U krijgt tegelijk met uw bankpas een handleiding mee, waar in staat hoe dit werkt. 

Moeten vluchtelingen zelf hun verhuizing, vertrek of wijziging in gezinssituatie aan de gemeente doorgeven?
Ja, dat is nodig. Als u terugkeert naar Oekraïne of naar een ander land vertrekt, moet u dit in persoon melden bij het gemeentehuis met een afspraak voor emigratie. Als u binnen Nederland verhuist, registreert u zich in de gemeente waar u gaat wonen via een korte procedure daar en hoeft u de verhuizing niet in persoon te melden. In beide gevallen is er een bericht nodig naar leefgeldregeling@westbetuwe.nl. Ook bij een verandering in de gezinssituatie; bijvoorbeeld terugkeer van gezinsleden of geboorte van kinderen, geeft u dit aan ons door om te zorgen dat u het juiste bedrag aan leefgeld ontvangt. 

Heeft de financiële ondersteuning van vluchtelingen effect op de financiën van het gastgezin? Denk aan de hoogte van een bijstandsuitkering, SVB- of UWV-uitkering, AOW, of toeslagen.

Nee, dat heeft het niet. Zie voor specifieke informatie de website van de Rijksoverheid. 

Kunnen vluchtelingen leefgeld aanvragen bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB)?
De vergoeding via de SVB geldt alleen voor evacués en gerepatrieerden. Evacués zijn een specifieke groep vluchtelingen die kwetsbaar zijn; dit is een heel kleine groep en degene die dit wel zijn, zijn bij het Rijk al bekend. Gerepatrieerden zijn Nederlanders en hun gezinsleden (1e graad) die vanwege de crisis een land moeten ontvluchten. Verreweg de meeste vluchtelingen kunnen hier dus geen gebruik van maken. Zij kunnen terecht bij de gemeente voor leefgeld.

Is er een vergoeding voor het opnemen van vluchtelingen in huis, als gastgezin?
Gastgezinnen ontvangen geen uitkering. Het uitgangspunt is dat vluchtelingen zelf leefgeld krijgen. Dit bedrag is iets hoger als zij in particuliere opvang zitten, zodat ze kunnen bijdragen aan kosten voor bijvoorbeeld boodschappen en vervoer. Het is voor de vluchtelingen niet verplicht bij te dragen aan de kosten van het gastgezin. Het is aan het gastgezin om hier met de vluchtelingen afspraken over te maken.

Hoe zit het met de aansprakelijkheidsverzekering (WA) voor vluchtelingen uit Oekraïne?
Over het algemeen zijn vluchtelingen uit Oekraïne die verblijven bij een gastgezin meeverzekerd onder de aansprakelijkheidsverzekering van het gastgezin. Ze worden dan gezien als logé. Vraag dit voor de zekerheid na bij de betreffende verzekeringsmaatschappij. Ook schade aan de woning en/of inboedel moet eerst worden geclaimd bij de woonhuis- of inboedelverzekering van het gastgezin. Verzekeraars Centraal Beheer Achmea, Melior en AxaXL hebben afgesproken dat dit geen gevolgen heeft voor de premie. Als blijkt dat de schade niet wordt vergoed, kan er een claim worden ingediend bij de gemeente. Vluchtelingen die verblijven in opvanglocaties zijn verzekerd via de gemeente waarin zij in verblijven. Dit gaat om alle mensen met Oekraïense nationaliteit, alle derdelanders die rechtmatig in Oekraïne verbleven voorafgaand aan 24 februari, hun gezinsleden en de vrijwilligers die zich met hun opvang bezighouden. Uitgezonderd: schade door Covid-19 en schade aan verblijfsruimten/gebouwen. Wel zijn hierbij voorwaarden en eigen risico’s van toepassing. 

Neem voor meer informatie contact op met oekraine@westbetuwe.nl. Als een vluchteling permanente huisvesting heeft gevonden en in bezit is van een motorrijtuig zoals een auto of motorfiets, dan zijn zij verplicht een WA-verzekering af te sluiten.

Hoe kan een vluchteling zijn of haar bankrekeningnummer doorgeven of doorgeven dat hij of zij werk heeft?
Dit kan door een mail te sturen naar leefgeldregeling@westbetuwe.nl. Stuur daarbij onderstaand formulier ingevuld mee.

Is er een mogelijkheid voor vluchtelingen om hun meegebrachte cash (valuta uit Oekraine, de hryvnia) ergens in te wisselen voor euro's?
Ja, de Rijksoverheid biedt een eenmalige mogelijkheid om tot 10.000 hryvnia (ca. 310 euro) per persoon om te wisselen via de GWK Travelex kantoren. Zie refugeehelp.nl/cash.

Hoe zit het met een verblijfsvergunning voor vluchtelingen uit Oekraïne?
Zie hiervoor de website van de IND (Immigratie en Naturalisatiedienst). 

Hoe om te gaan met meegekomen huisdieren uit Oekraïne? Bijv. voor praktische hulp en medische checks.
Zie hiervoor de website www.hulpvoordierenuitoekraine.nl

Wat moet ik regelen als ik terugkeer naar Oekraïne of een ander land?
Zodra u zeker weet dat u definitief terugkeert, of naar een ander land vertrekt, schrijft u zich uit bij de gemeente. Dit moet in persoon gebeuren. Maak een afspraak via www.westbetuwe.nl/emigreren-lang-verblijf-het-buitenland of +31 345 72 88 00. Geef uw vertrek daarnaast door aan de financiële afdeling via leefgeldregeling@westbetuwe.nl. Het leefgeld stopt dan zodra u het land verlaat. De Dienst Terugkeer en Vertrek van de Rijksoverheid kan u helpen met organiseren van uw terugreis. Zie www.dienstterugkeerenvertrek.nl/. 

Wat moet ik regelen als ik verhuis binnen Nederland?
Als u verhuist binnen Nederland, registreert u zich in de gemeente waar u gaat wonen. Dit kan met een korte procedure in die gemeente. Geef uw vertrek daarnaast door aan de financiële afdeling van West Betuwe via leefgeldregeling@oekraine.nl. 

Wat is het verschil tussen de opvang van vluchtelingen uit Oekraine en de opvang van asielzoekers of statushouders?
Een asielzoeker is iemand die internationale bescherming zoekt, waarbij het beroep op de vluchtelingenstatus nog niet bepaald is. In afwachting daarop wordt de asielzoeker opgevangen in een asielzoekerscentrum (AZC). Statushouders zijn mensen die een verblijfsvergunning hebben gekregen en definitief deel gaan uitmaken van de Nederlandse samenleving. Ook voor hen draagt de gemeente bij aan huisvesting.

Oekraïners mogen 90 dagen visumvrij reizen in de Europese Unie en hoeven daarom geen asiel aan te vragen om legaal in Nederland te verblijven. Dit is nu verlengd naar 180 dagen. Inmiddels is er een Europese richtlijn tijdelijke bescherming voor vluchtelingen uit Oekraïne. Dat betekent dat zij rechten hebben die veelal overeenkomen met de rechten die asielzoekers op grond van de Opvangrichtlijn ontvangen. Denk aan medische zorg en onderwijs voor minderjarige kinderen. Ook mogen Oekraïners werken in Nederland. 

Wie zijn de vluchtelingen uit Oekraïne?
Oekraïne is een groot land met ruim 44 miljoen inwoners. De bevolking is heel divers, net als onze samenleving. Dit komt door de loop van de geschiedenis en de ligging aan de rand van Europa. Het beeld leeft dat het vooral gaat om moeders met kinderen. Zij vormen wel het merendeel van de vluchtelingen, maar het kan ook gaan om alleenreizende mannen en vrouwen, gezinnen, delen van families, vrienden die samen zijn gevlucht. De groep vluchtelingen bestaat uit mensen met verschillende leeftijden, etnische en religieuze achtergronden en talen. Ook is er een diversiteit in sociaal-economische achtergronden (inkomen, werk en opleiding), zelfredzaamheid en gezondheid. Er zijn huismoeders, werkenden, gepensioneerden en studenten. Deze diversiteit ziet u dus ook terug in de gemeentelijke locaties voor opvang en in de particuliere opvang binnen de gemeente.

Er is een Europese richtlijn tijdelijke bescherming voor vluchtelingen uit Oekraïne. Iedereen met de Oekraïense nationaliteit heeft recht op opvang in Nederland door de gemeente.

Mensen met een andere nationaliteit die een verblijfsvergunning hadden in Oekraïne en die na 19 juli ons land binnen zijn gekomen, vallen niet meer onder deze richtlijn. Er komen nog landelijke regels voor deze groep mensen. Tot die tijd vangen we ze tijdelijk op.

Bij de registratie en inschrijving van vluchtelingen uit Oekraïne controleren we alle documenten.