Beroep instellen

Waar en hoe gaat u in beroep? Lees hier de antwoorden op veel gestelde vragen over het in beroep gaan.

Waar stel ik (hoger) beroep in?

In de meeste gevallen stelt u beroep in bij de sector Bestuursrecht van één van de negentien rechtbanken. Vervolgens kunt u dan in hoger beroep gaan bij de Centrale Raad van Beroep of bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

In een aantal gevallen moet u bij een andere instantie beroep instellen. Op de pagina Waar u in (hoger) beroep kunt gaan staan alle uitzonderingen op een rijtje.

Belangrijke tekst: Wij beperken ons hierna tot de beroepsmogelijkheid voor de meest voorkomende gevallen.

Hoe stel ik beroep in?

Bij de beslissing op het bezwaar hoort vermeld te staan of u in beroep kunt gaan, waar u dit kunt doen en binnen welke termijn. Ontbreekt deze informatie, informeer dan zo snel mogelijk bij het bestuursorgaan dat de beslissing heeft genomen.

Voor het instellen van beroep moet u een beroepschrift indienen. Hierin legt u uit waarom u het niet eens bent met de beslissing van een bestuursorgaan.

Wat u in het beroepschrift kunt vermelden:

• Wat naar uw mening de beslissing van de rechter zou moeten zijn.
• Verzoek om de beslissing van het bestuursorgaan te vernietigen.
• Een schadevergoeding aanvragen. Geef hierbij aan hoe u door de beslissing schade lijdt en hoe groot die schade is.
• Een vergoeding van de proceskosten.

Stuur uw beroepschrift, zo mogelijk in tweevoud, naar de rechtbank, ter attentie van de sector Bestuursrecht. Bij welke rechtbank u moet zijn, staat onder aan de beslissing vermeld.

Wat moet er in een beroepschrift staan?

In uw beroepschrift moet u in ieder geval vermelden:

• Ww naam en adres
• De datum van schrijven
• De omschrijving van de beslissing op uw bezwaarschrift
• De redenen waarom u beroep instelt
• Uw ondertekening
• Zo mogelijk moet u als bijlage meesturen:
• Als het beroepschrift in een andere taal is geschreven, een goede Nederlandse vertaling
• Twee kopieën van de beslissing
• Eventuele andere stukken, zoals bijvoorbeeld een brief van uw arts (in tweevoud)

Binnen welke termijn moet ik een beroepschrift indienen?

U moet uw beroepschrift binnen zes weken na de dag van verzending van de beslissing versturen. De datum van verzending staat op de beslissing. In sommige gevallen, bijvoorbeeld in ziektewetzaken, is de beroepstermijn maar twee weken.

Is uw beroepschrift niet binnen zes weken bij de rechtbank, dan verspeelt u in principe uw recht om beroep in te stellen. Uw beroep wordt dan 'niet ontvankelijk' verklaard.

Belangrijke tekst: Tip: Het is verstandig om uw beroepschrift aangetekend te versturen. U kunt dan aantonen dat u het beroepschrift op tijd hebt verzonden.

Wat is een voorlopige voorziening?

Tijdens de beroepsprocedure geldt de genomen beslissing. Het kan zijn dat deze beslissing intussen onherstelbare gevolgen voor u heeft. Meestal kunt u dan tegelijk met uw beroepschrift of tijdens de beroepsprocedure een voorlopige voorziening vragen aan de rechter. Dit betekent dat een speciale regeling kan worden getroffen voor de periode dat uw beroepschrift nog in behandeling is. Een voorlopige voorziening moet u vragen aan de president van de rechtbank waar u in beroep gaat of bent gegaan.

Als u op tijd uw beroepschrift heeft ingesteld, mag u het verzoek om een voorlopige voorziening later indienen.

Wat als ik meer tijd nodig heb voor mijn beroepschrift dan de gestelde termijn?

Het kan zijn dat u voor uw beroep meer tijd nodig heeft, bijvoorbeeld om advies in te winnen. Om uw recht op beroep niet te verspelen, moet u binnen zes weken een brief sturen naar de rechtbank waarin u meedeelt dat u beroep instelt. U schrijft waarom u het niet eens bent met de beslissing en waarom u meer tijd nodig hebt voor de motivering van uw beroep. Bij de brief moet u, als dat mogelijk is, een kopie meesturen van de beslissing op het bezwaarschrift.

Wanneer moet ik griffierecht betalen?

Als u beroep instelt, in hoger beroep gaat of een voorlopige voorziening aanvraagt, moet u griffierecht betalen. Wanneer u zowel (hoger) beroep instelt als een voorlopige voorziening aanvraagt, moet u tweemaal griffierecht betalen. Voor verzet is niet opnieuw griffierecht verschuldigd.

De griffier van de rechtbank stuurt u een nota en/of acceptgiro. Voor het instellen van beroep moet het bedrag binnen vier weken op de bank- of girorekening van de griffie staan. Bij het aanvragen van een voorlopige voorziening moet dit vaak sneller. Dat is duidelijk in de brief van de rechtbank vermeld.

Wacht niet te lang met betalen, anders wordt uw beroepschrift niet in behandeling genomen.

Als de rechtbank u in het gelijk stelt, krijgt u het griffierecht terug van het bestuursorgaan dat de beslissing heeft genomen.

Belangrijke tekst: Meer informatie op Rechtspraak.nl

Moet ik een advocaat hebben in de beroepsprocedure?

Een advocaat inschakelen is niet verplicht maar mag natuurlijk wel. Ook kunt u iemand machtigen om namens u beroep in te stellen.

Is uw vertegenwoordiger geen advocaat, dan moet u die persoon schriftelijk machtigen. De machtiging moet door u ondertekend zijn en naar de rechtbank gestuurd worden.

Hoe verloopt een proces?

Een proces bestaat uit twee onderdelen: het vooronderzoek en de zitting.

Het vooronderzoek

1. De rechter vraagt alle stukken op bij het bestuursorgaan dat de beslissing heeft genomen.
2. Als alle stukken binnen zijn, onderzoekt de rechter de zaak. Het is mogelijk dat hij u in deze fase oproept.
3. De rechter kan op basis van de stukken een beslissing nemen. U krijgt hiervan bericht. De rechter kan de volgende beslissingen nemen:

• kennelijk niet-ontvankelijk: als het beroep te laat is ingediend, of als het griffierecht niet (op tijd) betaald is
• kennelijk ongegrond: als iemand klaagt over een beslissing die volgens de wet niet anders had kunnen zijn
• kennelijk onbevoegd: als de zaak bijvoorbeeld bij een burgerlijke rechter behandeld moet worden.

Als de rechter op basis van stukken een beslissing neemt zonder dat u daarvoor toestemming heeft verleend en u het niet eens bent met die beslissing, kunt u in verzet gaan.

Als alle betrokken partijen wel toestemming hebben gegeven, blijft hoger beroep mogelijk.

De rechtszitting

Als de rechter de beslissing niet op basis van stukken neemt, verwijst hij uw zaak 'naar de zitting'. Uw zaak wordt dan door de rechter met u en met een vertegenwoordiger van het bestuursorgaan besproken. De zitting is meestal openbaar.

U krijgt hiervoor een oproep. In uw oproep staat waar en wanneer de zitting wordt gehouden en of u verplicht bent om te komen. Ook staat in dit bericht vermeld waar en op welke dagen u in de processtukken kunt inzien.

Mag ik getuigen en/of deskundigen meenemen naar de zitting?

Ja dat mag. U moet tenminste een week vóór de zitting aan de rechtbank en aan de andere partij doorgeven dat u getuigen of deskundigen naar de zitting laat komen.

Krijg ik de uitspraak op papier?

Na een behandeling op een zitting volgt een uitspraak. U ontvangt een kopie.

Wanneer kan ik in verzet gaan?

Als uw zaak, zonder uw toestemming, uitsluitend schriftelijk is behandeld en u bent het niet eens met de beslissing van de rechter, kunt u in verzet gaan. Dit doet u door, binnen zes weken, een verzetschrift in te dienen bij de rechtbank.

In het verzetschrift moet staan:

• Uw naam en adres
• De redenen waarom u in verzet gaat
• Wat volgens u de beslissing had moeten zijn
• Uw handtekening

Als het verzet slaagt, heeft u nog niet 'gewonnen'. Het betekent alleen dat uw zaak verder wordt behandeld in een zitting waar u uw verhaal kunt doen. Voor verzet is niet opnieuw griffierecht verschuldigd.

Wanneer kan ik in hoger beroep gaan?

Bent u het niet eens met de beslissing van de rechter op beroep, dan kunt u in veel gevallen in hoger beroep gaan. Hiervoor moet u een beroepschrift schrijven. De beslissing van de rechter geeft aan bij welke hogere rechter u in hoger beroep kunt gaan. U hebt zes weken de tijd om in hoger beroep te gaan.

Wat is de procedure bij hoger beroep?

Over het algemeen wordt in hoger beroep uw zaak behandeld in een openbare zitting. U krijgt hiertoe een uitnodiging, zodat u of uw gemachtigde de zaak kan toelichten.

Ook in hoger beroep bent u niet verplicht een advocaat in de arm te nemen. U doet er wel goed aan om eerst advies te vragen aan iemand die rechtsbijstand verleent. Zo iemand kan u vertellen of het in uw geval zin heeft om in hoger beroep te gaan en wat uw kansen zijn.

Waar kan ik terecht voor rechtsbijstand?

Voor advies en praktische hulp kunt u altijd terecht bij een Bureau voor Rechtshulp. U kunt ook de hulp inroepen van een advocaat.

Kunt u een advocaat niet kunt betalen, dan kunt u in een aantal gevallen een 'toegevoegd' advocaat krijgen. Dit betekent dat de overheid een deel van de kosten voor haar rekening neemt en u een eigen bijdrage betaalt. De hoogte van die bijdrage wordt bepaald aan de hand van uw inkomen en vermogen.

Voor het aanvragen van een toegevoegd advocaat, geldt de volgende procedure:

• Op het gemeentehuis van uw woonplaats haalt u een 'verklaring omtrent inkomen en vermogen'.
• Deze verklaring geeft u aan uw advocaat.
• De advocaat stuurt de verklaring naar de Raad voor de Rechtsbijstand.
• De Raad voor de Rechtsbijstand gaat na of u voor een toegevoegd advocaat in aanmerking komt.

Als u geen toegevoegd advocaat heeft en u wint de zaak, bepaalt de rechter vaak dat het bestuursorgaan een deel van uw kosten moet betalen.