Vragen en antwoorden over de Spreidingswet

Hoeveel opvangplekken moet West Betuwe regelen?

De gemeente heeft als taak om 331 opvangplekken te regelen. Deze moeten minimaal vijf jaar beschikbaar blijven. 

Kan die opgave veranderen?

Iedere twee jaar wordt opnieuw berekend hoeveel opvangplekken een gemeente moet hebben. Dit kan betekenen dat de taakstelling dan hoger of lager wordt. Dan zullen er dus meer of minder plekken nodig zijn.

Hoeveel tijd heeft West Betuwe om het te realiseren?

West Betuwe moet voor 1 oktober een besluit nemen over de invulling van de Spreidingswet. Daarin staat hoe en waar de gemeente de 331 plekken van plan is te realiseren. Het Rijk wil 1 november een besluit vanuit alle provincies. De provincie Gelderland verzamelt en bundelt de besluiten van de gemeenten. Daarom levert de gemeente het besluit een maand eerder aan. Na de overhandiging aan het Rijk, volgen de procedures voor bestemmingsplannen. Locaties zullen dus niet meteen op 1 november openen.

Heeft de opvang van asielzoekers invloed op de taakstelling voor statushouders?

Nee, de verschillende opgaven voor Oekraïners, statushouders en asielzoekers staan los van elkaar. De nieuwe taakstelling voor asielzoekers komt dus bovenop de al bestaande taak voor Oekraïners en statushouders.

Tellen huidige opvangplekken mee voor de opgave?

Ja, als een gemeente nu al plekken heeft voor asielzoekers, tellen deze mee voor de opgave. Omdat West Betuwe nog  geen opvangplekken voor asielzoekers heeft, moeten alle 331 plekken nog worden gerealiseerd.

Als andere gemeenten meer opvangplekken regelen, kan West Betuwe er dan minder regelen?

Dit is mogelijk door onderling afspraken te maken via het uitruilprincipe. Voor West Betuwe en omliggende gemeenten lijkt deze optie moeilijk te realiseren. De gemeenten hebben vergelijkbare typen opvang, waardoor uitruil nauwelijks tot niet mogelijk is.

Er loopt een onderzoek naar kleinschaligheid, wat wordt er onderzocht?

Er loopt een regionaal onderzoek waarbij men kijkt wat de mogelijkheden zijn in een gemeente als West Betuwe. Daarbij wordt ook gekeken naar wat een opvanglocatie oplevert voor de samenleving. Zoals bijvoorbeeld scholen met te weinig leerlingen, die weer nieuwe aanwas krijgen, of dorpsvoorzieningen die met nieuwe inwoners beter in stand worden gehouden. 

Wat is de definitie van kleinschaligheid?

Hier is nog geen concrete definitie voor vastgesteld. Het COA heeft hier nog geen minimum voor bepaald. Het staat momenteel voor West Betuwe nog open wat ‘kleinschaligheid’ betekent. 

Worden asielzoekers die in West Betuwe opgevangen worden ook statushouder in onze gemeente? 

Vanuit de regio is het doel om asielzoekers die hier worden opgevangen ook hier verder te laten integreren zodra zij een verblijfsvergunning krijgen en statushouder worden.

Welke invloed heeft deze groep nieuwkomers op het woningtekort?

Opvanglocaties voor asielzoekers hebben geen invloed op beschikbare woningen. Er zullen geen huizen worden gebruikt voor de opvang van deze groep nieuwkomers. Er bestaan verschillende mogelijkheden, waarover nog besloten moet worden welke voor West Betuwe werken. Het COA kan bijvoorbeeld nieuwe tijdelijke gebouwen neerzetten. 

Krijgt de gemeente een vergoeding voor de opvangplekken?

De gemeente krijgt een vergoeding voor iedere plek die is gerealiseerd. Ook voor de plekken die niet gevuld zijn. 

Geldt de vergoedingsregeling voor vijf jaar of is deze blijvend?

Vooralsnog is de regeling blijvend, tenzij de wet wordt aangepast. 

Kost de opvang de gemeente geld?

Nee, West Betuwe heeft voor vluchtelingenopvang het uitgangspunt dat dit binnen bestaande budgetten en vergoedingen wordt uitgevoerd. 

Is het mogelijk om lege bedden te gebruiken voor andere doeleinden?

Dit is vooralsnog niet aan de orde.

Hoe wordt er rekening gehouden met de druk op zorgvoorzieningen en onderwijs?

In oktober 2023 zijn interviews afgenomen met zorgprofessionals en onderwijsinstellingen om hier een beeld van te krijgen. Bij locatieonderzoek houden we hier ook rekening mee. Ook kijken we naar kansen, zoals bijvoorbeeld scholen met te weinig leerlingen, die weer nieuwe aanwas krijgen, of dorpsvoorzieningen die met de komst van nieuwe inwoners beter in stand worden gehouden.

Wordt er eerst met omwonenden gesproken voordat er ergens een opvanglocatie komt?

Het college heeft te besluiten waar een opvanglocatie komt. Dit is opgenomen in het aanwijsbesluit dat wordt overhandigd aan de staatssecretaris. Het college besluit waar een opvanglocatie komt op basis van gesprekken met inwoners en een locatieonderzoek. Lees meer over deze planning op de overzichtspagina over de Spreidingswet.

Hoe worden inwoners betrokken?

Het college gaat graag de dialoog aan met inwoners. Zodra meer bekend is hoe dit wordt uitgevoerd, volgt hier meer informatie over. Wij plaatsen de meest actuele informatie op de overzichtspagina over de Spreidingswet.

Wanneer verwacht West Betuwe de eerste asielzoekers?

Dit is nog onduidelijk. 1 november levert de provincie een verslag met aanwijzingsbesluit op aan het Rijk. Afhankelijk van hoe de opvang gerealiseerd wordt, kan het snel opgezet worden, vergelijkbaar met de opvang voor Oekraïense vluchtelingen. Als er gebouwd moet worden, kan dit ook vrij snel, omdat het om tijdelijke panden gaat. Dit soort panden zijn sneller te bouwen dan reguliere woningen.